آرتيمی قلبی
آرتيمی قلبی:
آريتمی قلبی عبارت است از به هم خوردن نظم ضربان قلب که به دو گروه اصلی تقسيم مي شوند:
:Functional ـ1
عبارت است از آريتمی غيـر مرضـی ماننـد A.V Block درجه 1 و 2
:Organic ـ2
عبارت است از آريتمـیهـای مرضـی ماننـد A.V Block درجه 3
انواع آريتمیهای قلبی:
1ـ بلوک سينوسی ـ دهليزی: Sinoatrial Block
هنگاميکه گره سينوسی (گره پيشاهنگ) بنـا بـه هـر دليلي نتواند يـک يـا چنـد ضـربان توليـد کنـد و يـا ضربانی را که گره سينوسی ايجاد مي کند، بـه هـر علتـی در حد فاصل بين گره سينوسی و بافت دهليز متوقف شـود، اين نوع آريتمی رخ ميدهد.
در اين نوع آريتمی بر روی نوار الکتروکارديوگرام، برای موجی که دچـار بلـوک شـده، امـواج QRS ، P و T وجود ندارد.
اين نوع آريتمی در نشخوارکنندگان به ندرت اتفاق مي افتد.
از جمله عوامل ايجادکننده آن مي تـوان بـه فعاليـت بـيش از حـد عـصب واگ، ضـايعات ناحيـه دهليـز و گـره سينوسی، فيبروز در اطراف گره سينوسی و بالا بودن غلظـت Ca و k سرم و مسموميت بـا داروهـای ديجيتـال (ماننـد ديگوکسين) اشاره نمود.
2ـ آريتمی سينوسی: Sinus Arrhythmiaآريتمی سينوسی رايـج تـرين نـوع آريتمـی در بـين حيوانات است.
تنها فرق نوار الکتروکارديوگرام اين آريتمـی بـا حالت طبيعی اين است که فواصل RR (به صورت مـنظم يـا نامنظم) طولانی يا کوتاه ميباشند.
در استفاده از گوشی فاصله بين دو تا P طـولانیتـر از حالت طبيعی مي باشد.
دو نوع آريتمی سينوسی وجود دارد:
1- 2) آريتمی سينوسی تنفسی:
در اين نوع در هنگام دم، ريت قلب زياد مـي شـود و در زمان بازدم کاهش مي يابـد آـه بـا تزريـق آتـروپين اصلاح مي شود.
2- 2) آريتمی سينوسی غير تنفسی:
نام ديگر آن آريتمی سينوسی پس از ورزش است که در اسب ديده مي شود.
3ـ بلوک دهليزی ـ بطنی (A.V Block)
عبارت است از اختلال در جريان الکتريکـی از دهليـز به گره دهليزی ـ بطنی آه منشأ آن گره دهليزی ـ بطنـی
ميباشد.
بسته به شدت و ضـعف ايـن اخـتلال،اين آريتمـي بـه درجات يک، دو و سه تقسيم مي شود:
1- 3) بلوک درجه 1:
بعد از موج P، موج QRS وجود دارد.
2- 3) بلوک درجه 2:
بعد از موج P، موج QRS وجـود نـدارد و برخـی از امواج از A.V عبور نمیکنند.
3- 3) بلوک درجه 3:
بعد از موج P، موج QRS وجود ندارد و همـه امـواج از A.V عبور نمیکند.
4ـ ضربانهای زودرس: Premature Beatsدر اين نـوع آريتمـی، نقطـهای خـارج از پيـشاهنگ جايگزين گره سينوسی شده و بعنوان پيشاهنگ جديـد عمـل ميکند.
اين نقطه مي تواند در دهليزها يا در گره دهليـزی ـ بطنی و يا در بطن باشد.
ـ اگر دهليز باشد:
QRS –T طبيعی و P غير طبيعی يا طبيعـی (بـسته بـه محل) است.
ـ اگر در گره دهليزی ـ بطنی باشد:
QRS-T طبيعی و P غير طبيعی (که مـي توانـد قبـل، بعد و يا همزمان با QRS باشد) است.
ـ اگر در بطن باشد:
QRS-T غير طبيعی و P وجود ندارد.
5ـ فيبريلاسيون دهليزی: Atrial Fibrillationدر فيبريلاسيون دهليزی بافـت دهليزهـا بوسـيله يـک نقطه يا نقاط مختلفی در دهليز دچار تحريکات متعدد شـده و دپلاريزاسيون مي شود.
در اين عارضه انقباض منظم دهليـز وجـود نـدارد و گره دهليزی ـ بطنی بوسيله ضربانهای متعدد در دهليزهـا بمباران ميشود.
اثر فيبريلاسـيون دهليـزی روی بطنـها باعـث ايجـاد ضربانات نامنظم مي شود، در نتيجه نـبض بـسيار نـامنظم است در گــاو فيبريلاســيون دهليــزی معمــولا همزمــان بــا ناراحتیهای گوارشی و يا بيماريهـای متـابوليکی ديـده مي شود و در اغلب موارد پـس از درمـان بيمـاری اصـلی، اين آريتمی بر طرف مي شود.
در زمان بروز انـدوکارديت و ميوکارديـت و پـس از تجويز تئوستيگمين در گاو ايـن نـوع آريتمـی مـيتوانـد اتفاق بيافتد.
درمان فيريلاسيون دهليزی:
درگاو استفاده از داروهای ضد آلرژی مرسوم نيست و ميبايست عامل اصلی شناسايی و درمان شود.
جهت درمان از Quinidine استفاده مي شود. ايـن دارو بر روی عصب واگ اثر مي کند وباعث کند شدن ضـربان قلـب ميشود و يا آن نقطه را در دهليز متوقف مي کند.
در ابتدا يک دوز امتحانی(در حدود 5 گرم) بـه دام خورانده مي شود. اگر حساسيت ايجاد نـشد، درمـان هـر 2
ساعت، 10 گرم (تا زمانی که آريتمی از بين بـرود) بـه حيوان خورانده مي شود. بايد توجه داشـت کـه درمـان را
ميتوان حداکثر تا 6 بار (60 گرم) ادامـه داد و تجـويز بيش از اين حد باعث ايجاد مسموميت در دام مي شود.
6ـ پيشاهنگ سرگردان: Wandery Pacemaker در اين نوع آريتمی در هـر زمـان، يـک نقطـهای در دهليز عمل گره پيشاهنگ را انجـام مـي دهـد کـه بـر روی نوار، موج P متغير ظاهر مي شود.
اين نوع آريتمی منشأ مرضی نـدارد و فيزيولوژيـک ميباشد.
7ـ برادی کاردی سينوسی Sinus Bradycardiaدر اين نوع آريتمی تمام ايمپالسها از گره سينوسـی منشأ مي گيرند ولی تعداد پالسها در واحد زمان کمـتر از حد طبيعی است.
در نوار الکتروکارديوگرام فواصل RR خيلـی طـولانی است ولی تمامی فواصل با هم برابرند.
از جمله عوامل بوجود آورنده اين آريتمی مي توان به بالا بودن تونيـسيته عـصب واگ، بـالا بـودن فـشار CSF، افزايش فشار خون، لحظات قبـل از مـرگ، جراحـی، ضـربه، يرقانهای پيشرفته، مسموميت با گياه خرزهره و داروهـای ديجيتال اشاره نمود.
درمان:
درمان اصلی بر اسـاس پيـدا نمـودن عامـل اوليـه و درمان آن مي باشـد. اگـر عـصب واگ دچـار آزردگـی شـده باشد، به علت عدم ترميم پذيری آن، درمـان مـوثر نمـی–باشد.
به هـر حـال تجـويز آتـروپين يکـی از اساسـیتـرين اقدامات درمانی ميباشد.
8ـ تاکی کاردی سينوسی Sinus Tachycardiaدر اين نوع آريتمی تمام ايمپالسها از گره سينوسـی منشأ مي گيرند آه تعـداد آنهـا در واحـد زمـان بيـشتر و فواصل RR کمتر از حـد طبيعـی اسـت ولـی دارای فواصـل برابري است.
از جمله عوامل ايـن عارضـه مـي تـوان بـه تـشويش و اضطراب، هيجان، تمرينات بـدنی، کـم خـونی، ارتفاعـات، بيماری های قلبی ـ عروقي ـ تنفسی، بيماريهای کليـوی، تب و… اشاره نمود.
آنــــدوکارديت باکتريــــايی
بیماری کوه گرفتگی
پريکارديت Pericarditis
ميوکارديت Myocarditis
نواقص مادرزادی قلب